PTNefDPolskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej

W dniu 20 września 2014 roku odeszła od nas Pani Profesor Teresa Wyszyńska , nestor polskiej nefrologii dziecięcej. Została tłumnie pożegnana przez Rodzinę, Przyjaciół oraz Uczniów zgromadzonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie 29 września.

Życie zawodowe Pani Profesor było związane z Warszawą, gdzie się urodziła i gdzie studiowała  uzyskując w 1951 roku dyplom lekarski. Pracę rozpoczęła w Miejskim Szpitalu nr 1 w Warszawie, w którym, w latach 60- tych i 70-tych, utworzyła specjalistyczny Oddział i Poradnię Nefrologiczną. W 1961 roku obroniła pracę doktorską pt. „ Wpływ układu wewnątrzwydzielniczego trzustki na przebieg nerczycy doświadczalnej”. W 1975 roku Rada Naukowa Centrum Kształcenia Podyplomowego w Warszawie nadała jej stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „ Badania nad opornością na kortykoterapię w zespole nerczycowym u dzieci.” Pracując nadal jako Ordynator niewielkiego miejskiego szpitala wdrożyła po raz pierwszy w Polsce dializoterapię otrzewnową do rutynowego leczenia ostrej niewydolności nerek u dzieci. W kolejnych latach jej praca zawodowa związana była z Szpitalem-Pomnikiem Centrum Zdrowia Dziecka , w którym pełniła funkcję Ordynatora Oddziału Nefrologii, a po przekształceniu CZD w Instytut – Kierownika Kliniki Nefrologii i Nadciśnienia Tętniczego Instytutu –Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka. W nowym miejscu pracy uzyskała w 1986 roku tytuł profesora.

Zainteresowania kliniczne prof. Wyszyńskiej skupiały się na problematyce związanej z leczeniem  kłębuszkowych zapaleń nerek , przede wszystkim idiopatycznego zespołu nerczycowego oraz nefropatii błoniastej, prowadzeniem chorych z ostrą niewydolnością nerek oraz nadciśnienia tętniczego u dzieci. Prof. Wyszyńska wprowadziła w latach 60-tych, jako pierwsza w Polsce, algorytm diagnostyczny dla dzieci z zespołem nerczycowym . Schorzeniem tym zajmowała się przez wiele lat, zbierając i opisując unikalny w skali światowej materiał dotyczący ponad 1000 dzieci z tym rozpoznaniem. Kierowała wieloośrodkowymi badaniami nad skutecznością przedłużonej steroidoterapii oraz różnorodnych wariantów immunosupresji u tych chorych, opracowując algorytm terapeutyczny, który był stosowany później w całej Polsce. Za swoje dokonania oraz za badania nad rolą układu renina-angiotensyna i prostaglandyn w patogenezie zespołu nerczycowego została uhonorowana nagrodą Ministra Zdrowia. Kolejnym nagrodzonym przez Ministra Zdrowia cyklem prac stanowiły jej wieloletnie badania nad nefropatią – błoniastą, które wykazały samoograniczający charakter wtórnej do wirusowego zapalenia wątroby typu B postaci tej choroby.

Pani Prof. Teresa Wyszyńska wniosła ogromny wkład w zagadnienie rozpoznawania i leczenia nadciśnienia tętniczego u dzieci i młodzieży. Pod Jej kierunkiem prowadzono szereg wieloletnich badań, które obejmowały epidemiologię, historię naturalną , ocenę zmian narządowych, oraz porównanie różnych schematów leczenia farmakologicznego nadciśnienia . Ukoronowaniem tych badań było opracowanie algorytmu postępowania w przypadkach nadciśnienia pierwotnego i wtórnego u dzieci. Za całokształt osiągnięć w tym zakresie prof. Wyszyńska otrzymała kolejną nagrodę Ministra Zdrowia.

Profesor Wyszyńska publikowała swoje wyniki badań zarówno w piśmiennictwie krajowym jak i zagranicznym. Jej znaczący dorobek obejmuje 118 pozycji , w tym 60 prac oryginalnych, trzy monografie oraz 30 rozdziałów w 19 podręcznikach. Ukoronowaniem jej publikacji było wydanie podstawowego do dzisiaj podręcznika nefrologii dziecięcej w Polsce – „ Choroby układu moczowego u dzieci” , który redagowała wspólnie z Prof. Marią Sieniawską. Przez 30 lat była członkiem komitetu redakcyjnego Pediatrii Polskiej , a od 1994 roku jego redaktorem naczelnym . Byłą ponadto aktywnym członkiem Rady Redakcyjnej Nefrologii i Dializoterapii Polskiej. Swoją pasję pisarską realizowała dalej po przejściu na emeryturę w pracy redakcyjnej tych czasopism.

Profesor Wyszyńska wykształciła kilka pokoleń lekarzy w dziedzinie pediatrii jak i nefrologii. Przez wiele lat prowadziła kursy kształcenia podyplomowego dla lekarzy z zakresu nefrologii dziecięcej. Dla wielu z nas była nauczycielem zawodu. Była znakomitym, a jednocześnie wymagającym nauczycielem. Wypromowała w swojej Klinice sześciu doktorantów, była ponadto opiekunem trzech habilitacji.

Pani Profesor Teresa Wyszyńska aktywnie zabiegała o sprawy dzieci z chorobami nerek również przez aktywność poza Kliniką. W latach 1971-1979 była specjalistą wojewódzkim w zakresie pediatrii. Przez dwie kadencje była członkiem Zespołu Badań Medycznych oraz Współpracy z Zagranicą Komitetu Badań Naukowych; była ponadto członkiem Komisji Nefrologicznej Komitetu Patofizjologii VI Wydziału Nauk Medycznych Polskiej Akademii Nauk; przewodniczącą Sekcji Nefrologicznej Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, a po wydzieleniu się Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej, jej pierwszą Przewodniczącą. Była członkiem wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych w tym wymienionego Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego (PTNFD), Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, European Dialysis and Transplantation Association oraz European Society of Pediatric Nephrology (ESPN) . Za jej zasługi w rozwoju nefrologii dziecięcej w Polsce została mianowana członkiem honorowym PTNFD oraz ESPN i IPNA.

Pani Profesor Teresa Wyszyńska była osobą niezwykłej inteligencji i pracowitości. Była to postać charyzmatyczna , o niepowtarzalnej, dynamicznej osobowości, rozpoznawalna w środowisku pediatrycznym oraz nefrologicznym w całej Polsce. Silna i niezłomna , a jednocześnie uderzająco skromna, bezpośrednia w kontaktach, szczera i sprawiedliwa w sądach nie zabiegała o zaszczyty i nagrody. Pani Profesor Teresa Wyszyńska pozostanie w naszej pamięci jako nestor nefrologii dziecięcej w Polsce. Będziemy ją wspominać jako założyciela i organizatora tej specjalności oraz nauczyciela kilku kolejnych pokoleń nefrologów dziecięcych. Pozostanie dla swoich Uczniów oraz dla całego środowiska nefrologów dziecięcych wzorem wielkiego lekarza i naukowca.

Przewodnicząca i Zarząd PTNFD

Aleksandra Żurowska prof.dr hab.med.

Danuta Zwolińska prof.dr hab.med.

Anna Wasilewska prof.dr hab.med.

Helena Ziółkowska dr hab.med.

Marcin Tkaczyk prof. dr hab. med.

Ilona Zagożdżon dr.n.med.